Türkiye’deki internet ve medya sansürünün boyutunu gözler önüne seren örneklerden biri olan Wikipedia 2 yıldır yasaklı. Dünyanın en büyük internet ansiklopedisine “ulusal güvenlik” gerekçesiyle 2017 yılından beri erişim engeli uygulanıyor. İfade özgürlüğü kuruluşları ARTICLE 19, ARTICOLO 21, Uluslararası PEN, Norveç PEN, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF) ile birlikte Türkiye’den P24 – Bağımsız Gazetecilik Platformu ve Düşünce Suçu(!?)na Karşı Girişim ortak bir bildiri yayımlayarak hükümeti ifade özgürlüğünü engellemek konusundaki bütün girişimlerini sonlandırmaya çağırdı.
Wikipedia sansürünün ifade özgürlüğü ve bilgiye erişim hakkına getirilmiş ağır bir darbe olduğunu vurgulayan kuruluşlar “hükümet yetkililerini yasaklı tüm web sitelerine yönelik erişim engelini kaldırmaya davet ediyoruz” dedi; https://www.article19.org/resources/turkey-two-years-without-wikipedia-2yearswithoutwiki/
Ortak bildirinin tam metni şöyle;
Türkiye: iki yıldır Wikipedia’sız #2yearswithoutWiki
Bugün Wikipedia’nın Türkiye’de engellenişinin 2. yıl dönümü.
İfade özgürlüğü kurumları olarak Türkiye’nin bağımsız medya ve internette ifade özgürlüğünü kısıtlamak konusundaki eylemlerini kınıyoruz. Devleti çevirimiçi de dahil olmak üzere ifade özgürlüğünü engellemek konusundaki bütün girişimlerini sonlandırmaya çağırıyoruz.
29 Nisan 2017’de Türkiye hükümeti Wikipedia sitesine erişimi tamamen engelledi. Hükümet’in 5651 numaralı “internet yasası” ulusal güvenlik adına her türlü erişim engeli ve sansüre olanak sağlıyor. Wkipedia, Türkiye Devleti’nin Suriye’deki terör gruplarını desteklediğini iddia eden makaleyi yayından kaldırmayı reddedince yetkililer, bu maddeye dayanarak Wikipedia’ya erişim yasağı getirdi.
Bu yasak, ifade özgürlüğü ve bilgiye erişim hakkına getirilmiş ağır bir darbedir. Bu sadece 80 Milyon nüfusu barındıran Türkiye için değil, Türkiye’de yaşayanların katkı ve yorumlarından mahrum bırakılanlar da dahil herkes için bilgiye erişim hakkının kısıtlanmasıdır.
Bu yasak Türkiye’de İnternet ve medya sansürünün boyutunu gözler önüne seriyor ve istisnai bir örnek değil. Yıllardır ulusal güvenlik gerekçe gösterilerek, Twitter, Youtube ve Facebook dahil olmak üzere birçok platform ve websitesine engelleme getirildi. Twitter’ın raporuna göre Türkiye içeriklerin kaldırması konusundaki taleplerde açık arayla ilk sırada.
Sivil toplumdan ve Wikipedia’nın kendisinden gelen birçok çağrıya rağmen, yasağın kaldırılmasına yönelik bir çalışma yok. Wikimedia Vakfı Mayıs 2017’de Wikipedia’ya erişim yasağını Anayasa Mahkemesi’nin gündemine taşısa da, şu ana kadar yanıt gelmedi.
Türkiye’de yasağın kaldırılması için mahkemelere yapılan birçok başvuru ve çağrının yanı sıra, Wikimedia Vakfı Mart 2018’de “Sizi özlüyoruz Türkiye” kampanyası başlattı. Bu sene de aynı kampanyayı Twitter ve Instagram üzerinden tekrarlayacak. Kampanyanın amacı yasağın kaldırılması ve bütün dünyadan insanların yasaktan nasıl etkilendikleri konusunda paylaşımlar yapması.
Diğer yandan hükümet artık internet yasakları ve davaları konusundaki verilerini bile gizli tutuyor. Bunun için öne sürülen gerekçe bu verilerin ülkenin itibarına zarar veriyor olmasıdır.
Metinde imzası bulunan kuruluşlar olarak, Türkiye yetkililerini Wikipedia ve yasaklı tüm web sitelerine yönelik erişim engelini kaldırmaya davet ediyoruz. Bu yasaklar uluslararası insan hakları standartlarıyla uyum göstermemektedir. Dahası, bağımsız medyaya yönelik engeller ve haberciliği yasadışı ilan etmek insan haklarına aykırıdır.
29.04.2019
dusun-think.net